Typisch Haags

Toen en nu: Gemeenteapotheek in de Prinsestraat

20 januari 2022

Wie door het oude centrum van Den Haag wandelt, komt al gauw in de Prinsestraat. Daar vind je middenin het Hofkwartier, op de hoek van de Prinsestraat en de Molenstraat, op nummer 57 de voormalige stadsapotheek uit 1749. Staedion ging op zoek naar het verhaal achter dit prachtige oude gebouw.

De Prinsestraat is een straat met veel bijzondere winkels, restaurants en kappers. Net zoals zoveel andere oude gebouwen in deze wijk wordt ook de gemeenteapotheek tegenwoordig op een andere manier in gebruik genomen. De apotheek wordt al sinds 1940 niet meer gebruikt. Tegenwoordig zit op de begane grond de drankenhandel, Drinkland, en erboven appartementen.

Foto: Herkomst Gemeenteblad Den Haag 1949 nr. 5

Medicijnen voor de armen

De apotheek is in 1749 door de gemeente opgericht om te kunnen bezuinigen op de kosten van de medicijnen van de arme bewoners van Den Haag. De apotheek leverde medicijnen aan de stadsarmen. Dit gebeurde zowel thuis als in de weeshuizen en de gevangenis. Vanaf 1823 veranderde de naam in gemeenteapotheek en leverde zij ook medicijnen in het Burger Gasthuis (sinds 1883 Gemeenteziekenhuis).

Particuliere ziekenhuizen werden in de loop der jaren ook klanten van gemeenteapotheek. Uiteindelijk besloot de gemeente om ook de kosten voor de armen, die waren opgenomen in ziekenhuizen, voor haar rekening te nemen. Voor al deze patiënten waren de medicijnen afkomstig uit de gemeente-apotheek.

Van apotheek naar laboratorium

Tot 1903 was de gemeenteapotheek een klein bedrijf dat op recept medicijnen maakte. Toen de heer Schirm begon als apotheker, ontwikkelde de apotheek zich ook tot laboratorium. Hierdoor ging de gemeenteapotheek veel meer doen dan alleen het leveren van medicijnen. De apotheek deed bijvoorbeeld ook veel bijzondere onderzoeken en gaf adviezen.

Ook veranderde de manier waarop de medicijnen werden gemaakt. Steeds vaker gebeurde dit in fabrieken. In de gemeenteapotheek werden deze dure medicijnen zelf gemaakt. Door deze ontwikkeling veranderden de regels voor het maken van recepten voor medicijnen en werd het mogelijk om grotere hoeveelheden tegelijk te maken. Het gebouw aan de Prinsestraat was hier te klein voor en de gemeenteapotheek verhuisde in 1939 naar het gemeenteziekenhuis aan de Zuidwal.